Zgodnie z obowiązującym od początku 2017 r. art. 8a ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, w przypadku umowy zlecenia lub innej umowy nienazwanej, do której stosuje się przepisy o umowie zlecenia, wykonywanej przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, wysokość wynagrodzenia powinna być ustalona w taki sposób aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż minimalna stawka godzinowa wynagrodzenia za pracę pracownika. Wysokość tej minimalnej stawki w danym roku kalendarzowym wynikać będzie ze stosownego obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów podawanego do wiadomości publicznej do 15-go września każdego roku. Jeśli Rada Dialogu Społecznego nie uzgodni w przewidzianym ustawą terminie wysokości minimalnej stawki wynagrodzenia na kolejny rok kalendarzowy, wysokość ta wynikać będzie z rozporządzenia Rady Ministrów. W 2017 roku stawka ta wynosiła 13 PLN brutto, natomiast w 2018 r. wynosi 13,70 PLN brutto*.
W/w ustawa wymaga od przedsiębiorców nie tylko formalnego należytego wynagradzania zleceniobiorców, ale również wprowadzania mechanizmów zabezpieczających należyte wynagradzanie zleceniobiorcy. Mechanizmami tymi są w szczególności:
wymóg określenia w umowie sposobu potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, ewentualnie przedstawienia przez zleceniobiorcę w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informacji o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia;
wymóg przechowywania przez okres 3 lat (od wymagalności wynagrodzenia) dokumentów potwierdzających liczbę godzin wykonywania zlecenia lub świadczenia usług;
wymóg comiesięcznej wypłaty przynajmniej wynagrodzenia minimalnego przewidzianego ustawą - w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż jeden miesiąc.
Warto mieć przy tym na uwadze, iż zgodnie z art. 8a ust.3 w/w ustawy, jeżeli kilka osób przyjmuje zlecenie wspólnie (może to mieć miejsce np. w przypadku spółki cywilnej), każdej z tych osób przysługuje minimalne wynagrodzenie godzinowe przewidziane ustawą. Przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi nie może zrzec się przy tym minimalnego wynagrodzenia przewidzianego ustawą. Jakiekolwiek dowodzenie, że zleceniobiorca wyraził zgodę na wynagrodzenie niższe niż przewidziane ustawą, nie ma więc jakiegokolwiek sensu.
Art. 8d w/w ustawy przewiduje wyjątki od stosowania w/w rygorów. Obsługa prawna świadczona przez kancelarię prawną zweryfikuje możliwość podlegania w/w wyjątkom, a przy braku takiej możliwości, zaproponuje odpowiednie zapisy umowne, zabezpieczające interes zleceniodawcy. Najważniejszy z praktycznego punktu widzenia wyjątek przewidziany w art. 8d ustawy dotyczy sytuacji, w których o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje zleceniobiorca i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne (a więc wynagrodzenie uzależnione od osiągniętych wyników). W praktyce większość umów nie będzie podlegać wyłączeniom przewidzianym w art. 8d ustawy. Tym ważniejsza jest więc konsultacja umowy z radcą prawnym specjalizującym się w przygotowywaniu i analizie umów cywilnoprawnych.
Należy mieć świadomość, iż wypłata zleceniobiorcy zaniżonego wynagrodzenia jest zgodnie z art. 8e i 8f w/w ustawy wykroczeniem, zagrożonym karą grzywny w wysokości 1.000,00 - 30.000,00 PLN. Przeprowadzone przez PIP w pierwszym półroczu 2017 r. kontrole wykazały nieprawidłowości w w/w zakresie w 28% kontrolowanych przedsiębiorstw, skutkujące nałożeniem blisko 100 mandatów karnych na łączną kwotę przekraczającą 100.000,00 PLN. Należy mieć przy tym na uwadze, iż im dłużej obowiązywać będą w/w przepisy, tym wyższe mogą być grzywny nakładane przez PIP.
*Aktualizacja:
Począwszy od 01 stycznia 2022 r. minimalna stawka godzinowa zleceniobiorcy wynosi 19,70 zł, zaś w 2023 r. wzrosnąć ma do 22,10 zł (począwszy od 01.01.2023 do 31.06.2023) oraz do 22,50 zł (począwszy od 01.07.2023 do 31.12.2023).
Data publikacji: 30.06.2018.