Zgodnie z art. 94 pkt 2b) Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu. Zgodnie z art. 943 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi. Ponadto, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2) ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, zakazuje się nierównego traktowania osób fizycznych ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię, wyznanie, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną w zakresie warunków podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej, w tym w szczególności w ramach stosunku pracy albo pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Naruszenie w/w obowiązków i zakazów grozi nie tylko konkretnymi sankcjami – w tym obowiązkiem zapłaty odszkodowania i zadośćuczynienia ofierze mobbingu, dyskryminacji, czy nierównego traktowania, ale także bardzo negatywną prasą. W czasach, w których przedsiębiorcy dbają o wizerunek, wydają krocie na jego umacnianie, czy zachęcanie kandydatów do podjęcia zatrudnienia w swoim przedsiębiorstwie, publikacja informacji o występowaniu w/w negatywnych zjawisk w przedsiębiorstwie jest wizerunkową katastrofą.
Czasem w/w zjawisk dopuszczają się osoby zarządzające przedsiębiorstwem. Im większe jednak przedsiębiorstwo, tym większa szansa, że sprawcą mobbingu, dyskryminacji, czy nierównego traktowania w zatrudnieniu będą szeregowi pracownicy – w szczególności kierownicy/managerowie średniego czy niższego szczebla. Wraz z rozmiarem przedsiębiorstwa rośnie skala trudności dla kadry zarządzającej w dopilnowaniu by do w/w negatywnych zjawisk nie dochodziło. Dostrzega to zresztą ustawodawca, który w kodeksie pracy karze nie tyle wystąpienie mobbingu czy dyskryminacji, co brak należytego zapobiegania ich wystąpieniu. Wymagana jest więc prewencja.
Podstawowym środkiem służącym zapobieganiu mobbingowi, dyskryminacji, czy nierównemu traktowaniu jest odpowiednio przemyślany, kompleksowy, praktyczny i wewnętrznie spójny regulamin przeciwdziałania mobbingowi i nierównemu traktowaniu. Wprowadzenie takowego w przedsiębiorstwie, wraz z powołaniem odpowiedniej komisji czy zespołu, które zajmują się badaniem naruszeń prawa, a także przy podstawowym choćby przeszkoleniu personelu co do tego czym są mobbing, dyskryminacja i nierówne traktowaniu w zatrudnieniu i jak należy zachować się w razie zaobserwowania takich zjawisk, stanowi fundament pomagający osiągnąć następujące cele:
- wykazać, że przedsiębiorca przeciwdziała aktywnie mobbingowi, dyskryminacji oraz nierównemu traktowaniu;
- zwolnić się z odpowiedzialności za brak przeciwdziałania powyższym negatywnym zjawiskom;
- mitygować ryzyko wystąpienia wyżej wskazanych negatywnych zjawisk w przedsiębiorstwie.
Warto mieć na względzie, że zjawiska takie jak mobbing, dyskryminacja, czy nierówne traktowanie, grożą nie tylko sankcjami prawnymi i negatywną prasą. Prowadzą one ponadto do osłabienia morale personelu, przeszkadzają w wykonywaniu codziennych obowiązków oraz działają paraliżująco na ofiarę takiego zjawiska (czy osobę, która boi się, że może paść jego ofiarą). Wszystko powyższe prowadzi zaś do spadków jakościowych i ilościowych jeśli chodzi o produkcyjność przedsiębiorstwa. W przypadkach skrajnych, przedsiębiorcy lub jego kadrze zarządzającej, grozi nawet odpowiedzialność karna. Dołożyć należy więc wszelkich starań by zjawiskom tym przeciwdziałać, zwłaszcza, że wdrożenie rozsądnego minimum w tym zakresie (regulamin + podstawowe szkolenia) wiąże się ze stosunkowo niewielkim kosztem.
Data publikacji: 11.07.2024