Od 21 lutego 2023 r. w polskim prawie obowiązują przepisy Kodeksu pracy, które regulują dopuszczalność badania przez pracodawcę trzeźwości pracowników. Przepisy te wypełniły lukę powstałą po wypowiedzi Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych z czerwca 2019 r., w której organ nadzorczy stwierdził, iż badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadzać może jedynie uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, co ma zapewnić wiarygodność wyniku badania.

Nowe przepisy dają pracodawcom odpowiedni instrument, by mogli samodzielnie badać personel alkomatem. Wiąże się to jednak ze spełnieniem pewnych warunków, o których mowa poniżej.

Po pierwsze, aby pracodawca mógł kontrolować trzeźwość pracowników, musi być w stanie wykazać, że jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.

Po drugie, zasady kontroli trzeźwości ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu (gdy pracodawca nie jest objęty układem lub nie jest zobowiązany do ustalenia regulaminu pracy). We właściwym dokumencie określa się:

1. grupę lub grupy pracowników objętych kontrolą,
2. sposób przeprowadzania kontroli trzeźwości, w tym rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli (od razu uprzedzamy, że stosowanie najtańszego rodzaju alkomatu dostępnego na rynku nie wchodzi w grę),
3. czas i częstotliwość jej przeprowadzania (np. wskazanie czy kontrole będą prewencyjne czy stosowane tylko w razie podejrzenia nietrzeźwości danej osoby, czy będą wyrywkowe, a także czy będą prowadzone przed rozpoczęciem pracy, czy także w jej trakcie).

Warto zadbać nie tylko o odpowiednie brzmienie regulaminu pracy czy obwieszczenia, ale także o przygotowanie wewnętrznej procedury badania trzeźwości, która określałaby role poszczególnych osób działających w imieniu pracodawcy w tym procesie, określając także zasady postępowania związane z niedopuszczeniem do pracy pracownika podejrzanego o znajdowanie się pod wpływem alkoholu. Warto także rozważyć szkolenie osób, które będą zaangażowane w prowadzenie kontroli trzeźwości, by odbywała się ona w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności z poszanowaniem dóbr osobistych osób poddanych kontroli.

Po trzecie, o wprowadzeniu kontroli trzeźwości pracodawca informuje pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania. W przypadku zaś, gdy zasady kontroli u pracodawcy już obwiązują, pracodawca przekazuje pracownikowi przyjmowanemu do pracy powyższe informacje – w postaci papierowej lub elektronicznej – przed dopuszczeniem go do pracy.

Pracodawcy, którzy nie spełnią powyższych warunków nie będą mogli samodzielnie badać trzeźwości pracowników, a pozostanie im jedynie opcja niedopuszczenia do pracy pracowników podejrzanych o nietrzeźwość oraz oczekiwanie na przyjazd Policji, która przeprowadzi stosowne badanie trzeźwości. Analogiczne zasady dotyczą kontroli spożycia środków działających podobnie do alkoholu (np. opioidy, amfetamina i jej analogi, kokaina, kannabinoidy, benzodiazepiny).

Osoby zainteresowane wprowadzeniem kontroli trzeźwości pracowników zachęcamy do kontaktu – z chęcią pomożemy wdrożyć odpowiednie procedury w tym zakresie.

🔝compliance - wszystkie wpisy

Data publikacji: 01.07.2024