Dbamy o Twój biznes

Pomagamy szybko i profesjonalnie

Odpowiedzialność wspólnika sp. j.

Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej. Zgodnie jednak z art. 8 §1 Kodeksu spółek handlowych, może ona we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (ma zdolność prawną i zdolność sądową). Oznacza to, że za zobowiązania spółki jawnej odpowiada przede wszystkim sama spółka.

W przeciwieństwie jednak do spółek kapitałowych (spółki z o.o. i spółki akcyjnej), również wspólnicy spółki jawnej odpowiadają za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność tę ponoszą całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (art. 22 §2 Kodeksu spółek handlowych).

Powyższe nie oznacza, że wierzyciel może wybrać sobie dowolnie czy egzekucję prowadzić przeciwko spółce, czy jej wspólnikowi. Zgodnie bowiem z art. 31 §1 Kodeksu spółek handlowych, wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero w przypadku gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Odpowiedzialność wspólnika spółki jawnej ma więc charakter subsydiarny względem samej spółki – trochę podobnie jak w przypadku członków zarządu spółki z o.o. odpowiadających subsydiarnie za zobowiązania spółki. Co ważne, odpowiedzialność wspólnika spółki jawnej jest natomiast zauważalnie szersza niż odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania spółki z o.o.

Po pierwsze, wierzyciel może pozwać jednocześnie spółkę jawną oraz jej wspólników a jedynie z samą egzekucją wstrzymać winien się do czasu gdy egzekucja prowadzona przeciwko spółce okaże się bezskuteczna.

Po drugie, wspólnik spółki jawnej nie dysponuje możliwościami uwolnienia się od odpowiedzialności, jakie art. 299 Kodeksu spółek handlowych rezerwuje dla członka zarządu spółki z o.o. Złożenie na czas wniosku o ogłoszenie upadłości spółki jawnej nie zwalnia więc wspólnika spółki jawnej od odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Nie oznacza to natomiast, iż terminowe złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki jawnej nie jest istotne. Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego, wspólnik spółki jawnej ponosi co do zasady odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości.

Wspólnik spółki jawnej ponosi również odpowiedzialność za:

  1. zobowiązania podatkowe spółki – art. 115 §1 Ordynacji podatkowej;

  2. zobowiązania spółki względem PFRON – art. 49 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w zw. z art. 115 §1 Ordynacji podatkowej;

  3. zobowiązania spółki względem ZUS – art. 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 115 §1 Ordynacji podatkowej.

Wspólnik spółki jawnej nie dysponuje przy tym w powyższych przypadkach możliwościami zwolnienia się z odpowiedzialności za w/w zobowiązania przewidzianymi w art. 116 Ordynacji podatkowej dla członka zarządu spółki z o.o. lub spółki akcyjnej. Odpowiedzialność powyższa dotknąć może również byłego wspólnika spółki jawnej – jeśli dotyczy zobowiązań podatkowych spółki, których termin płatności upływał w czasie gdy był on jeszcze wspólnikiem spółki.

Powszechnie wiadomym faktem jest, iż prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki osobowej wiąże się z większym ryzykiem niż działanie w formie spółki kapitałowej. Rygorystyczne zasady odpowiedzialności wspólników spółek osobowych, w połączeniu z narastającymi ryzykami prawnymi wynikającymi z możliwości nałożenia na spółkę wysokich kar finansowych oraz innych sankcji za rozmaite naruszenia – np. za niewłaściwe przetwarzanie danych osobowych (RODO) lub za przestępstwa oraz przestępstwa skarbowe popełnione w związku z działalnością spółki (nowa ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary) skłonić powinny do bardzo świadomego zarządzania powyższymi ryzykami i zapewnienia spółce należytej obsługi prawnej.

Kontakt

Borek Doliński Radcowie Prawni spółka jawna

ul. Macieja Palacza 96/1, 60-274 Poznań

office@bdrp.pl

[0048] 530 001 500 // 510 551 991

O nas

Specjalizujemy się w obsłudze prawnej biznesu, ze szczególnym uwzględnieniem branży IT.

Oferujemy najwyższą jakość świadczonego wsparcia prawnego, wysoką responsywność i osobiste zaangażowanie wspólników Kancelarii.